Ανάρτηση του υ Δρ Δημήτρη Κουρέτα, Περιφερειάρχη Θεσσαλίας σε μεσο κοινωνικής δικτύωσης
Έχω συνδυάσει μεγάλο μέρος της ακαδημαϊκής μου καριέρας με τη διοίκηση και βιώνω σήμερα τις απαιτήσεις της από τη θέση του Περιφε-ρειάρχη Θεσσαλίας και με την τεχνοκρατική μου προσέγγιση θέλω να προ-σφέρω την άποψή μου για ένα θέμα, που ασφαλώς δεν περιλαμβάνεται σ’ αυτές του Περιφερειάρχη, επηρεάζει όμως την ιστορία και τους πολίτες της Θεσσαλίας και έχω προσωπική άποψη που δημιούργησα στο πλαίσιο της επαγγελματικής μου ζωής στη Θεσσαλία αλλά και την προσωπική μου σχέ-ση με τις κατά καιρούς διοικήσεις της 1ης Στρατιάς
Με αυτό το σκεπτικό υποκύπτω στον «πειρασμό» να επισημάνω ότι οι πρόσφατες δηλώσεις του ΥΠΕΘΑ αποπνέουν ένα είδος τιμωρίας κατά του προσωπικού.
Ο κ ΥΕΘΑ θα μπορούσε να αξιοποιήσει την ύπαρξη της πισίνας ως «εργαλείο» έκφρασης του ενδιαφέροντος της ηγεσίας προς το προσωπικό αντί να δημιουργεί συνθήκες, συντεχνιακών, επαγγελματικών και κοινωνι-κών διαφορών μεταξύ του προσωπικού των Ενόπλων Δυνάμεων και της το-πικής κοινωνίας, η οποία θεωρεί την 1η ΣΤΡΑΤΙΑ αναπόσπαστο κομμάτι της και ασφαλώς αντιδρά και θα αντιδράσει αν αυτές οι εξαγγελίες μετατρα-πούν σε αποφάσεις!!
Ειδικότερα η πρόσφατη απόφαση για την κατάργηση του επιπέδου διοίκησης της 1ης Στρατιάς στον Ελληνικό Στρατό εγείρει σοβαρά ερωτήμα-τα ως προς τη στρατηγική της σκοπιμότητα και τη συνολική επίδρασή της στην αρχιτεκτονική της εθνικής άμυνας.
Πρόκειται για μια κίνηση η οποία, παρά τις όποιες οργανωτικές ή δη-μοσιονομικές επιδιώξεις, αποδυναμώνει τη στρατηγική συνοχή, επιβαρύνει τη δομή διοίκησης και ενδέχεται να αλλοιώσει την αποτρεπτική εικόνα της χώρας στο διεθνές περιβάλλον.
Η 1η Στρατιά αποτελούσε διαχρονικά το βασικό επιχειρησιακό εν-διάμεσο επίπεδο διοίκησης μεταξύ του Γενικού Επιτελείου Στρατού (ΓΕΣ) και των Σωμάτων Στρατού. Η κατάργησή της δημιουργεί μια κατάσταση στην οποία η στρατηγική κατεύθυνση και ο επιχειρησιακός έλεγχος συγκε-ντρώνονται υπέρμετρα στο ΓΕΕΘΑ, με κίνδυνο υπερφόρτωσης, από την ά-ποψη του αριθμού των υφισταμένων διοικήσεων, επιβράδυνση στη διαδι-κασία λήψης αποφάσεων και διοικητικής ασυνέχειας σε περίπτωση κρίσης.
Αντιθέτως, η σύγχρονη στρατιωτική οργάνωση βασίζεται στη δια-στρωμάτωση του ελέγχου, στη σαφή κατανομή αρμοδιοτήτων και στη δια-τήρηση ενδιάμεσων επιπέδων που επιτρέπουν την ταχεία και ευέλικτη προσαρμογή των δυνάμεων στις απαιτήσεις του πεδίου.
Η κατάργηση της 1ης Στρατιάς δεν έχει μόνο λειτουργικές, αλλά και συμβολικές επιπτώσεις. Σε ένα ιδιαίτερα ρευστό και απρόβλεπτο γεωπολι-τικό περιβάλλον –με επίκεντρο την Ανατολική Μεσόγειο και το Αιγαίο– η εικόνα μιας χώρας με πλήρη στρατιωτική συγκρότηση και πολλαπλά επίπε-δα διοίκησης ενισχύει την αξιοπιστία και την αποτρεπτική της ισχύ.
Αντίθετα, η απόσυρση ενός ιστορικά φορτισμένου και στρατηγικά κρίσιμου επιπέδου, μπορεί να ερμηνευθεί ως εσωτερική αποδυνάμωση ή έλλειψη ετοιμότητας, κάτι που δεν συνάδει με τις ανάγκες της εποχής, πέ-ραν του υπερσυγκεντρωτισμού που συνεπάγεται η κίνηση αυτή και μάλι-στα σε μια εποχή όπου κυριαρχούν η Διοίκηση δια της Αποστολής (Mission Command) και της Πειθαρχημένης Ανυπακοής (Disciplined Disobedience), όπως έχει υποστηρίξει ο Στρατηγός Mark Miley (Ex Chief Joint Chiefs of Staff) των ΗΠΑ.
Να επισημάνω βεβαίως ότι ο υπερσυγκεντρωτισμός αποπνέει ανα-σφάλεια και η ανασφάλεια είναι προϊόν είτε αγνοίας (θεωρώ ότι δεν ισχύ-ει), είτε έλλειψης εμπιστοσύνης προς τους υφισταμένους. Και τα δύο επι-κίνδυνα!!!
Η 1η Στρατιά λειτουργούσε ως κόμβος σύνδεσης μεταξύ του Στρατού Ξηράς και των διακλαδικών δομών του ΓΕΕΘΑ, υποστηρίζοντας την υλοποί-ηση του δόγματος της ολοκληρωμένης εθνικής άμυνας (comprehensive de-fense). Η απουσία της περιορίζει, κατά τη γνώμη μου αλλά και άλλων πε-ρισσότερο ειδικών επί του θέματος, τη δυνατότητα συντονισμένης δράσης με τους άλλους Κλάδους των Ενόπλων Δυνάμεων, ειδικά σε σενάρια υψη-λής έντασης ή πολλαπλών μετώπων.
Κατά τη γνώμη μου η απλοποίηση των δομών δεν μπορεί να θεωρη-θεί πρόοδος όταν διαρρηγνύει τη διαλειτουργικότητα και τον ενιαίο επι-χειρησιακό σχεδιασμό και χρησιμοποιείται για να υποστηρίξει άλλες απο-φάσεις, κατά κανόνα προσωπικές ιδεοληψίες και μερικές φορές και πολιτι-κές/προσωπικές φιλοδοξίες.
Όταν δε συνοδεύεται και από αιχμές κατά του προσωπικού των Ενό-πλων Δυνάμεων, η προκατόχων υπουργών και κυβερνήσεων, υποσκάπτει την εθνική στρατηγική ασφάλειας και επιβαρύνει τις πολιτικές και στρα-τιωτικές ηγεσίες με αυξημένο ρίσκο και διαταράσσει τη σχέση εμπιστοσύ-νης μεταξύ Ηγεσίας (πολιτικής & Στρατιωτικής), Διοικήσεων και προσωπι-κού.
Η ύπαρξη της Στρατιάς λειτουργούσε και λειτουργεί επι δεκαετίες ως διοικητικό εργαλείο διαχείρισης και εξέλιξης του ανώτατου στελεχιακού δυναμικού του Στρατού Ξηράς. Η κατάργησή της περιορίζει τις ηγετικές βαθμίδες και δημιουργεί έναν ασαφή διοικητικό χώρο όπου η συγκέντρω-ση αποφάσεων σε λιγότερους φορείς μειώνει τις δυνατότητες ανάδειξης ικανών στελεχών, με μακροπρόθεσμες συνέπειες για τη συνοχή και την κουλτούρα του στρατεύματος.
Εάν το κίνητρο αυτής της απόφασης εδράζεται σε λογιστικού χαρα-κτήρα εξοικονόμηση πόρων, πρόκειται για μια βραχυπρόθεσμη, τεχνοκρα-τική αντιμετώπιση ενός στρατηγικού ζητήματος.
Η άμυνα δεν μπορεί να υπολογίζεται αποκλειστικά με βάση δημο-σιονομικές λογικές, ιδίως σε μια εποχή όπου η απειλή δεν είναι θεωρητική, αλλά απολύτως υπαρκτή.
Η εθνική ασφάλεια συνιστά δημόσιο αγαθό και θεμέλιο της πολιτικής ανεξαρτησίας. Το κόστος μιας ανεπαρκούς δομής άμυνας σε περίοδο κρί-σης υπερβαίνει κατά πολύ οποιαδήποτε ετήσια δημοσιονομική επιβάρυν-ση.
Η κατάργηση της 1ης Στρατιάς δεν υπηρετεί ούτε τη στρατιωτική α-ποτελεσματικότητα, ούτε τη γεωπολιτική σταθερότητα, ούτε τις απαιτήσεις της σύγχρονης αποτροπής. Είναι, κατά την άποψή μου, μια πρόωρη, ασύ-ντακτη και εν δυνάμει επιζήμια παρέμβαση σε μια περίοδο όπου η Ελλάδα έχει ανάγκη από ενίσχυση της στρατηγικής της αρχιτεκτονικής – όχι αποδό-μηση.
η επανεξέταση της απόφασης, υπό το πρίσμα της ευρύτερης εθνικής στρατηγικής και της διαρκούς αναβάθμισης της αποτρεπτικής ισχύος της χώρας, δεν είναι απλώς επιθυμητή. Είναι επιβεβλημένη.
Η Περιφέρεια είναι στη διάθεσή του υπουργού και έτοιμη να συν-δράμει, με όλες της τις δυνατότητες και με κάθε τρόπο το έργο όταν στο-χεύει στο καλό των Ενόπλων Δυνάμεων και εγγυάται την Εθνική Ασφάλεια της χώρας.
Με ιδιαίτερη εκτίμηση
Δρ Δημήτρης Κουρέτας
Περιφερειάρχης Θεσσαλίας
