Tις χειρότερες παθογένειες του πελατειακού κράτους, όπως αυτό φαίνεται να έχει δομηθεί
και εδραιωθεί σε βάθος χρόνου στην Ελλάδα, φέρνουν στην επιφάνεια οι αποκαλύψεις σχετικά με το πολύκροτο σκάνδαλο των παράνομων επιδοτήσεων από τον ΟΠΕΚΕΠΕ. Καταπέλτη αποτελεί το περιεχόμενο της δικογραφίας των 3.000 σελίδων, που έχει σταλεί στη Βουλή, με την πρώτη δίκη να βρίσκεται σε εξέλιξη στην Αθήνα.
Οι επίμαχοι διάλογοι, που έχουν καταγραφεί σε ηχητικά ντοκουμέντα, αποτυπώνουν τον τρόπο με τον οποίο δρούσαν τα κυκλώματα των παράνομα ωφελουμένων (που δήλωναν π.χ. ανύπαρκτα βοσκοτόπια και κοπάδια) και όσων (π.χ. κτηνιάτρων) τους παρείχαν υπηρεσίες με το… αζημίωτο, αλλά και τη στενή προσκόλληση επιτήδειων παραγωγών και συνδικαλιστών σε υπουργούς, βουλευτές και λοιπά κομματικά στελέχη της κυβερνώσας παράταξης (σ.σ. τα ονόματα των οποίων περιέχονται στις συνομιλίες), ώστε να εξασφαλίζουν ρουσφέτια.
Καθώς αυτή, αλλά και οι νέες δίκες που θα ακολουθήσουν αναμένεται να φέρουν στο προσκήνιο ακόμη περισσότερα στοιχεία, πολλά «γαλάζια» στελέχη που έχουν πουλήσει εκδούλευση με αυτόν τον τρόπο στην εκλογική τους πελατεία σίγουρα κάθονται σε αναμμένα κάρβουνα. Ο ίδιος ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, αναφερόμενος στις αποκαλύψεις, παραδέχθηκε την αποτυχία της κυβέρνησης να αλλάξει τα διαχρονικά κακώς κείμενα, αλλά και την εμπλοκή προσώπων της δικής του παράταξης σε πελατειακές συμπεριφορές ρουσφετολογικού χαρακτήρα. «Ας είμαστε ειλικρινείς. Αποτύχαμε», ήταν τα λόγια του ίδιου και όχι κάποιου τρίτου. Αυτή η παραδοχή αποτυχίας, όπως και οι αιχμές που άφησε ο πρωθυπουργός προς στελέχη της παράταξής του, είναι ενδεικτικά του γεγονότος ότι τα στοιχεία που έρχονται στο φως είναι συντριπτικά και δεν επιδέχονται αμφισβήτησης.
Την ίδια στιγμή, μαθαίνουμε για τις «αφόρητες πιέσεις» που καταγγέλλεται ότι ασκούσε τον Οκτώβριο του 2023 –σύμφωνα με την κατάθεση που έδωσε ο πρώην πρόεδρος του ΟΠΕΚΕΠΕ, Βαγγέλης Σημανδράκος– ο τότε υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Λευτέρης Αυγενάκης, προκειμένου να αποδεσμευτούν χιλιάδες ύποπτοι ΑΦΜ και να πληρωθούν από τον Οργανισμό, παρότι αυτοί ελέγχονταν για παρατυπίες. Το μυαλό εύλογα πηγαίνει σε δηλώσεις του κ. Αυγενάκη, ο οποίος την άνοιξη του 2024 εγγυόταν την αποδέσμευση των επίμαχων ΑΦΜ, λες και εκπλήρωνε κάποια υπόσχεση προς τους ψηφοφόρους του. Εκείνον τον καιρό, ο ίδιος έκανε λόγο για «αποκατάσταση της αδικίας». Πόσο ειρωνικό ακούγεται σήμερα αυτό; Και όλα αυτά, με τη γνώση και την ανοχή της κυβέρνησης Μητσοτάκη, η οποία τώρα υπόσχεται να βάλει το μαχαίρι στο κόκαλο, αλλά, προτού επέμβει δυναμικά η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία (EPPO), σφύριζε αδιάφορα.
Αυτό το παλαιοκομματικό σύστημα, που καλά κρατεί, και οι πρακτικές εκδούλευσης, στις οποίες αρκετοί φαίνεται ότι είχαν… καλομάθει, όχι μόνο έχουν στερήσει πολύτιμους πόρους από τους νόμιμους δικαιούχους των αγροτικών ενισχύσεων, αλλά έχουν πλήξει συνολικά την αξιοπιστία ενός κλάδου που στηρίζεται σε πραγματικούς παραγωγούς, οι οποίοι παράγουν πραγματικά προϊόντα. Επιπλέον, έχουν πλήξει και την αξιοπιστία της κυβέρνησης, η οποία προτάσσει –διά στόματος πρωθυπουργού– τη δέσμευσή της για εξυγίανση στον ΟΠΕΚΕΠΕ, αλλά την ίδια ώρα βρίσκεται στο «μάτι» του πολιτικού σκανδάλου, καθώς δύο «γαλάζιοι» πρώην υπουργοί Αγροτικής Ανάπτυξης έχουν μπει –μεταξύ πολλών άλλων προσώπων– στο μικροσκόπιο της EPPO. Είναι το συγκεκριμένο πλήγμα ανεπανόρθωτο; Αυτό μένει να φανεί – διότι πολλά έχουμε δει σε αυτήν τη χώρα. Σε κάθε περίπτωση, όσο εξακολουθούν να υφίστανται τέτοιες πρακτικές και νοοτροπίες, ο αγροτικός τομέας δεν πρόκειται να ορθοποδήσει.
