Η γιορτή της Ζωοδόχου Πηγής είναι μια από τις σημαντικότερες κινητές γιορτές της Ορθόδοξης Εκκλησίας, με ξεχωριστή θέση στο εορτολόγιο και ιδιαίτερη σημασίας για τους πιστούς. Εορτάζεται πάντα την Παρασκευή της Διακαινησίμου εβδομάδας, δηλαδή την πρώτη Παρασκευή μετά το Πάσχα
Πότε γιορτάζεται η Ζωοδόχου Πηγής
Η εορτή δεν έχει σταθερή ημερομηνία όπως άλλες γιορτές του εορτολογίου, και αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι είναι άμεσα συνδεδεμένη με το Πάσχα, την κορυφαία εορτή της χριστιανοσύνης.
Ποιο το νόημα της εορτής της Ζωοδόχου Πηγής
Η Ζωοδόχος Πηγή αναφέρεται στην Παναγία, την οποία η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά ως πηγή ζωής, χάριτος και ιάσεων. Σύμφωνα με την παράδοση, η εορτή σχετίζεται με ένα θαύμα που αποδίδεται στην Παναγία, όταν ο αυτοκράτορας Λέων ο Θραξ ευεργετήθηκε από μια πηγή νερού έξω από την Κωνσταντινούπολη, η οποία θεωρήθηκε ιαματική. Από εκεί και πέρα, σε πολλά μέρη της Ελλάδας η ημέρα αυτή είναι συνδεδεμένη με πανηγύρια και λιτανείες, κυρίως σε ναούς αφιερωμένους στην Παναγία Ζωοδόχο Πηγή, ενώ συνηθίζεται και ο αγιασμός των υδάτων.
Ποιοί γιορτάζουν της Ζωοδόχου Πηγής
Την ημέρα αυτή γιορτάζουν όσες φέρουν το όνομα Ζωοδόχος, Πηγή και τα παράγωγά τους, όπως Ζωή, Πηνελόπη (σε κάποιες περιπτώσεις), καθώς και σύνθετα ονόματα που περιλαμβάνουν το «Πηγή» ή «Ζωή». Σε ορισμένες περιοχές, θεωρείται επίσης ημέρα εορτής για όσες φέρουν ονόματα αφιερωμένα στην Παναγία. Αξίζει να σημειωθεί ότι, παρότι η γιορτή είναι αφιερωμένη στην Παναγία, δεν συγκαταλέγεται στις μεγάλες θεομητορικές εορτές όπως ο Ευαγγελισμός ή η Κοίμηση της Θεοτόκου, όμως διατηρεί ξεχωριστή θέση λόγω του συνδυασμού του εορτασμού με το Πασχαλινό κλίμα.
Η Ζωοδόχος Πηγή τιμάται ιδιαίτερα στην ελληνική περιφέρεια, και ειδικά σε περιοχές όπου υπάρχουν ομώνυμα μοναστήρια ή εκκλησίες. Χαρακτηριστικό είναι το έθιμο των θεραπευτικών λουτρών ή των αγιασμένων πηγών, όπου οι πιστοί προσέρχονται για να πάρουν αγιασμό ή να πλυθούν με ιαματικό νερό.
Σε πολλές κοινότητες οργανώνονται πανηγύρια, όπου συγκεντρώνονται οι κάτοικοι και επισκέπτες για να συμμετάσχουν στη θεία λειτουργία, να τιμήσουν την Παναγία και να γιορτάσουν με παραδοσιακή μουσική και φαγητό.
Οι λιτανείες της εικόνας της Ζωοδόχου Πηγής αποτελούν επίσης ένα από τα πιο χαρακτηριστικά στοιχεία της ημέρας.
Εορτασμός της Ζωοδόχου Πηγής: Οι θρύλοι και οι παραδόσεις
Ήταν γύρω στα 450μΧ, όταν ένας βυζαντινός στρατιώτης, Λέοντας στο όνομα, έκοβε βόλτες σ’ ένα δασάκι στα μέρη της βασιλεύουσας, όταν ξάφνου βλέπει μπροστά του έναν τυφλό άνθρωπο να του ζητάει λίγο νερό για να σβήσει τη δίψα του.
