Σε εξέλιξη βρίσκεται η κρίσιμη συνεδρίαση της γαλλικής Εθνοσυνέλευσης, που θα κλείσει με ψηφοφορία για παροχή ψήφου εμπιστοσύνης, με την πτώση της κυβέρνησης του Φρανσουά Μπαϊρού να θεωρείται προεξοφλημένη. «Αν δεν αντιμετωπίσουμε το χρέος, δεν θα μπορέσουμε να δανειστούμε καθόλου», δήλωσε ο Μπαϊρού ανεβαίνοντας στο βήμα του κοινοβουλίου για να αναλάβει την ευθύνη της κυβέρνησής του για τον προϋπολογισμό λιτότητας, που έχει στόχο να περιορίσει το χρέος της χώρας, το οποίο βρίσκεται στο 114% του ΑΕΠ. Τόνισε πως «ήθελε» αυτό το «δοκιμασία αλήθειας».
Η απάντηση των 577 βουλευτών αναμένεται στη διάρκεια ψηφοφορίας που θα διεξαχθεί το βράδυ. Όμως δεν υπάρχει κανένα σασπένς: ο κοινοβουλευτικός συνασπισμός, που υποστηρίζει τον Εμανουέλ Μακρόν, δεν έχει την πλειοψηφία και τα κόμματα της αντιπολίτευσης, από την άκρα δεξιά μέχρι την άκρα αριστερά, έχουν προειδοποιήσει πως θα ψηφίσουν όχι. Η κυβέρνηση του Φρανσουά Μπαϊρού, τέταρτου πρωθυπουργού που διόρισε ο Εμανουέλ Μακρόν μετά την επανεκλογή του το 2022 και δεύτερου από τότε που διέλυσε την Εθνοσυνέλευση τον Ιούνιο 2024, θα πέσει. Και η Γαλλία, η οποία λυγίζει κάθε μέρα και λίγο περισσότερο κάτω από το βάρος του δημόσιου χρέους της, θα βυθιστεί στην πολιτική κρίση, με τα κόμματα να έχουν βγάλει τα μαχαίρια με στόχο τις επόμενες προεδρικές εκλογές του 2027.
Σημειώνεται ότι ο Γάλλος πρωθυπουργός ήταν ο ίδιος που κατέθεσε την πρόταση, μετά από τη δυσκολία του να πείσει τους πολιτικούς αντιπάλους του να υποστηρίξουν τον προϋπολογισμό του 2026, σύμφωνα με τον οποίο προβλέποντας μεγάλες περικοπές ύψους 44 δισεκατομμυρίων ευρώ. Με την κίνηση αυτή, ο Μπαϊρου στόχευε στη μείωση του ελλείμματος του προϋπολογισμού της Γαλλίας από 5,8% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος (ΑΕΠ) το 2024 σε 4,6% το 2026. Πρόκειται για ένα επίπεδο που παραμένει να βρίσκεται πολύ πάνω από τους κανόνες που έχει θέσει η Ευρωπαϊκή Ένωση για τα μέλη της.
Γαλλία: Τί θα συμβεί αν χάσει ο Μπαϊρού
Επισημαίνεται ότι, στην περίπτωση που ο Γάλλος πρωθυπουργός δεν καταφέρει να κερδίσει στην ψηφοφορία, η κυβέρνηση του θα καταρρεύσει, μόλις λιγότερο από ένα χρόνο μετά την πτώση της τελευταίας βραχύβιας κυβέρνησης του Μισέλ Μπαρνιέ τον Δεκέμβριο
Αυτό είναι πιθανό να αναστατώσει τις χρηματοπιστωτικές αγορές: Η απόδοση του 30ετούς ομολόγου της Γαλλίας αυξήθηκε την περασμένη εβδομάδα – παράλληλα με το κόστος δανεισμού άλλων μεγάλων οικονομιών – πριν υποχωρήσει. Το πρωί της Δευτέρας, η απόδοση του 30ετούς ομολόγου της Γαλλίας διαμορφώθηκε στο 4,35%, ενώ η απόδοση του 10ετούς ομολόγου διαμορφώθηκε στο 3,43%.
Παράλληλα, ο Εμανουέλ Μακρόν θα χρειαστεί να επιλέξει τον πέμπτο πρωθυπουργό του σε λιγότερο από δύο χρόνια στην περίπτωση που πέσει η κυβέρνηση του Μπαϊρού. Ο Γάλλος πρόεδρος έχει αναλάβει την ευθύνη για την τρέχουσα κρίση της Γαλλίας, μετά από τις πρόωρες βουλευτικές εκλογές που προκήρυξε πέρυσι.
Αυτή η ψηφοφορία είχε ως στόχο να προσφέρει μεγαλύτερη σαφήνεια σχετικά με την ισορροπία δυνάμεων στην κυβέρνηση. Ωστόσο, αντ’ αυτού προκάλεσε νέο χάος και διχασμό, με τα κόμματα τόσο της αριστεράς όσο και της δεξιάς να κερδίζουν τους αντίστοιχους γύρους των εκλογών. Αυτά τα συναισθήματα οργής έχουν εδραιωθεί περισσότερο, με τους πολίτες να απειλούν να κατέβουν στους δρόμους τις επόμενες ημέρες.
“Μπορείτε ήδη να θεωρήσετε ότι ο Μπαϊρού δεν είναι [πλέον] ο πρωθυπουργός”
Επισημαίνεται ότι, αντίπαλα κόμματα της αριστεράς (η συμμαχία του Νέου Λαϊκού Μετώπου) και της άκρας δεξιάς (ο Εθνικός Συναγερμός) έχουν δηλώσει ότι δεν θα στηρίξουν την κυβέρνηση Μπαϊρού μετά από παρατεταμένες διαφωνίες για τον προϋπολογισμό και προτεινόμενες περικοπές δαπανών, αυξήσεις φόρων και προτεινόμενο πάγωμα των δημόσιων δαπανών. Η πρότασή του για τη μείωση δύο αργιών στη Γαλλία επίσης προκάλεσε έντονες αντιδράσεις.
Ο Μπαϊρού έχει χαρακτηρίσει την ψήφο εμπιστοσύνης της Δευτέρας ως μια υπαρξιακή στιγμή για τη Γαλλία, δηλώνοντας την περασμένη εβδομάδα στο BFMTV ότι η κατάσταση είναι «σοβαρή και επείγουσα». Ο Ζαν Κλοντ Τρισέ, πρώην διοικητής της Τράπεζας της Γαλλίας, δήλωσε στο CNBC τη Δευτέρα ότι το Παρίσι αντιμετωπίζει «τον συνδυασμό μιας δύσκολης κατάστασης όσον αφορά στη δημοσιονομική ισορροπία και μιας πολύ δύσκολης κατάστασης, πολιτικά».
«Καταλαβαίνω ότι ο πρωθυπουργός ήθελε να θέσει όλα τα πολιτικά κόμματα προ των ευθυνών τους, ζητώντας τους να αναγνωρίσουν ότι υπήρχε πρόβλημα… Δυστυχώς, για πολιτικούς λόγους, η άκρα δεξιά και η αριστερά, συμπεριλαμβανομένου του Σοσιαλιστικού Κόμματος, αποφάσισαν ότι δεν ήταν προς το πολιτικό τους συμφέρον να παίξουν το παιχνίδι της συνέχειας με τον Μπαϊρού», δήλωσε στο CNBC, προσθέτοντας:
«Μπορείτε ήδη να θεωρήσετε ότι ο Μπαϊρού δεν είναι [πλέον] ο πρωθυπουργός». Η ψηφοφορία έχει προγραμματιστεί να διεξαχθεί το απόγευμα της Δευτέρας, με το αποτέλεσμα να αναμένεται μετά τις 5 μ.μ. τοπική ώρα (6 ωρα Ελλάδος). Σύμφωνα με το Politico, η ψηφοφορία θα πρέπει να διεξαχθεί γύρω στις 7 μ.μ. ή 8 μ.μ (τοπική ώρα) και θα διαρκέσει περίπου 30 λεπτά, μετά την οποία ο πρόεδρος της Εθνοσυνέλευσης θα ανακοινώσει τα αποτελέσματα.
Ο Άρθουρ Ντελαπόρτ, βουλευτής του Σοσιαλιστικού Κόμματος, το οποίο αρχικά είχε προσφέρει την υποστήριξή του στον Μπαϊρού, αλλά έκτοτε έχει αλλάξει γνώμη, δήλωσε ότι το κόμμα του δεν μπορούσε να υποστηρίξει μια «τυφλή» ψήφο εμπιστοσύνης και ότι η κυβέρνηση είχε προτείνει πάρα πολλές περικοπές στον προϋπολογισμό, πολύ γρήγορα.
«[Ο Μπαϊρού πρότεινε] πάρα πολλές περικοπές, πάρα πολλές περικοπές στις δημόσιες υπηρεσίες, στις συντάξεις και στα κοινωνικά επιδόματα και αυτό δεν είναι αποδεκτό. Σήμερα διαπιστώνουμε ότι υπάρχει κοινωνική οργή κατά της κυβέρνησης και πιστεύουμε ότι αυτό είναι σημαντικό να ληφθεί υπόψη, και ο Μπαϊρού δεν το είδε», δήλωσε στη Σαρλότ Ριντ του CNBC στο Παρίσι τη Δευτέρα.
Το μέλλον της Γαλλίας
Ενώ οι οικονομολόγοι και οι γεωπολιτικοί αναλυτές βλέπουν την ήττα του Μπαϊρού ως δεδομένη, «το πιο ενδιαφέρον είναι τι θα συμβεί στη συνέχεια», ανέφεραν οι στρατηγικοί αναλυτές.
«Ο πρόεδρος Μακρόν αναμένεται να ορίσει νέο πρωθυπουργό που θα μπορούσε να εξασφαλίσει την πλειοψηφία για να περάσει τον προϋπολογισμό. Αυτό πιθανότατα θα απαιτούσε την υποστήριξη των κεντροαριστερών Σοσιαλιστών, καθώς το δεξιό λαϊκιστικό κόμμα Εθνικός Συναγερμός έχει ζητήσει τη διεξαγωγή πρόωρων βουλευτικών εκλογών. Υπάρχουν επίσης γενικές απεργίες που έχουν προκηρυχθεί στη Γαλλία για τις 10 και 18 Σεπτεμβρίου», σημείωσε η Deutsche Bank.
Ο Μακρόν θεωρείται πιθανό να διορίσει διάδοχο του Μπαϊρού το συντομότερο δυνατό. «Στις αρχές της περασμένης εβδομάδας, η δημοσιονομική κατάσταση της Γαλλίας ήταν ένα πραγματικά πιεστικό ζήτημα για τις αγορές, μαζί με την μαζική πώληση ομολόγων του Ηνωμένου Βασιλείου, αλλά το ράλι των ομολόγων των ΗΠΑ έχει μειώσει κάπως την πίεση από αυτό. Παρ’ όλα αυτά, και οι δύο χώρες παραμένουν σε μια επισφαλή κατάσταση εάν τα παγκόσμια επιτόκια ανακάμψουν», πρόσθεσε η Deutsche Bank.
