Το παιχνίδι των «πορτοκαλί» τιμολογίων που επιτρέπουν στο καταναλωτή να επωφελείται από τις χαμηλές τιμές ρεύματος τα πρωινά και τα μεσημέρια, ανοίγει η επιταχυνόμενη τοποθέτηση έξυπνων μετρητών στα νοικοκυριά, που μπαίνουν πλέον από το ΔΕΔΔΗΕ με ένα ρυθμό 10.000 την εβδομάδα.
Το έργο με τους έξυπνους μετρητές, μετά από πολύχρονες καθυστερήσεις, δείχνει να ανεβάζει επιτέλους ρυθμό, τα εγκατεστημένα σήμερα ρολόγια φτάνουν το 1,1 εκατομμύριο καλύπτοντας το 55% της ενέργειας πανελλαδικά, δηλαδή όλες τις μεγάλες καταναλώσεις στη χαμηλή τάση, ενώ τρέχει η τοποθέτηση επιπλέον 600.000 στις μικρότερες και μεσαίες.
Το στίγμα της επιτάχυνσης δίνει η χθεσινή είδηση ότι ο ΔΕΔΔΗΕ προχωρά στη προμήθεια επιπλέον 2,76 εκατομμυρίων μετρητών από τρεις κοινοπραξίες στο πλαίσιο του μεγάλου διαγωνισμού του 1 δισ. ευρώ, έχοντας τη δυνατότητα σε δεύτερη φάση να παραγγείλει πρόσθετο όγκο μέχρι το ύψος των 7,7 εκατομμυρίων που θα απαιτηθούν για τη πλήρη αντικατάσταση μέχρι το 2030 των παλαιών ρολογιών της χώρας με νέα ψηφιακά
Το πρώτο όφελος για τους καταναλωτές που έχουν ήδη βάλει μετρητή νέας γενιάς αφορά τη μεγαλύτερη διαφάνεια στη μέτρηση της κατανάλωσης τους που γίνεται πλέον ηλεκτρονικά και όχι χειροκίνητα από τα συνεργεία του ΔΕΔΔΗΕ. Οι επιτόπου μετρήσεις συνεπάγονται σφάλματα, κάτι που εξαλείφεται με τη ψηφιακή μέτρηση.
Η κεντρική ιδέα είναι ότι ο χρήστης μπορεί να εξοικονομεί ενέργεια, καθώς θα βλέπει σε real time τι καταναλώνει. Ακόμη και από ποια συσκευή προέρχεται η κάθε κιλοβατώρα που καίει εφόσον εγκαταστήσει το ανάλογο σύστημα. Αποκτά τη δυνατότητα να λαμβάνει υπηρεσίες από την αγορά, όπως ιστορικά δεδομένα, ανάλυση του προφίλ του, προτάσεις για εξοικονόμηση ή νέες υπηρεσίες όπως η απόκριση για τη διαχείριση της ζήτησης.
Δηλαδή, αποζημίωση επειδή για κάποιες ώρες που το σύστημα είναι πιεσμένο εκείνος δεν καταναλώνει ενέργεια. Το μέτρο ισχύει εδώ και χρόνια για την ενεργοβόρο βιομηχανία.
Και φυσικά τα έξυπνα ρολόγια ανοίγουν την πόρτα στα λεγόμενα «πορτοκαλί» ή δυναμικά τιμολόγια, με τα οποία ο καταναλωτής μπορεί να επωφελείται από τις διακυμάνσεις του ρεύματος ανά ώρα και γενικά στις ζώνες της ημέρας όπου η τιμή είναι χαμηλή. Δηλαδή τα πρωινά και τα μεσημέρια λόγω της διογκούμενης συμμετοχής στο σύστημα δεκάδων χιλιάδων νέων φωτοβολταϊκών.
Το βέβαιο είναι ότι το τοπίο στην ηλεκτρική ενέργεια μεταβάλλεται συνεχώς σε σχέση με όσα ξέραμε επί δεκαετίες και τα «χρωματιστά» τιμολόγια ήταν μόνο η αρχή. Ιδού το νέο αυτό τοπίο που ξημερώνει για τους καταναλωτές μέσα από 10 ερωτήσεις-απαντήσεις.
Πόσους μετρητές έχει σήμερα η χώρα και πότε θα αντικατασταθούν με έξυπνους;
Ανέρχονται σε περίπου 7,7 εκατομμύρια, εκ των οποίων ρολόγια νέας γενιάς έχουν μπει σε 1,1 εκατομμύρια καταναλωτές. Από τα 600.000 που έχει ήδη παραλάβει ο ΔΕΔΔΗΕ, η τοποθέτηση γίνεται με ένα ρυθμό 40.000 το μήνα. Χθες ανακοίνωσε τη προμήθεια επιπλέον 2,76 εκατομμυρίων, μαζί με τα συνοδευτικά συστήματα middleware και το λογισμικό τύπου Advanced Metering Infrastructure System (ΑΜΙ). Είναι απαραίτητα για την διαχείριση της επικοινωνίας, τον έλεγχο των συσκευών και την συλλογή δεδομένων από τους μετρητές.
Πότε θα αποκτήσω πρόσβαση στα δεδομένα της κατανάλωσής μου σε ρεύμα;
Αυτό ισχύει ήδη για 1,1 εκατομμύριο πελάτες στη χαμηλή τάση που τηλεμετρώνται ήδη από το ΔΕΔΔΗΕ. Στα επόμενα 2,7 εκατομμύρια νοικοκυριά η εγκατάσταση θα γίνει σταδιακά. Οι πρώτοι 100.000 θα παραδοθούν μέσα στο 2025 και οι τελευταίοι μέσα στο 2027. Κλειδί εδώ αποτελεί το κεντρικό σύστημα συλλογής αποθήκευσης, επεξεργασίας και σύνθετης ανάλυσης από το σύνολο των μετρητών (Meter Data Management System) που θα παραδοθεί στα τέλη Δεκεμβρίου και θα είναι πλήρως λειτουργικό σε ένα χρόνο.
Τι μου προσφέρουν τα «πορτοκαλί» τιμολόγια και από πότε θα είναι διαθέσιμα;
Εκκρεμεί η έγκριση από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας του πλαισίου λειτουργίας της νέας αυτής αγοράς στη βάση των προτάσεων που έχει υποβάλει από πέρυσι ο Ρυθμιστής. Αν αυτό συμβεί άμεσα, τότε άμεσα θα δούμε και τα πρώτα δυναμικά τιμολόγια.
Η κεντρική ιδέα είναι ότι οι τιμές τους θα μεταβάλλονται ανά ώρα, ακολουθώντας της διακυμάνσεις της χονδρεμπορικής αγοράς. Κάθε απόγευμα, ο πάροχος θα ενημερώνει τον πελάτη του μέσω ενός app (στο κινητό του ή στο mail του) για τις ώρες με τις φθηνότερες τιμές ρεύματος της επόμενης ημέρας.
Πώς ακριβώς βοηθάει σε αυτό ο έξυπνος μετρητής;
Είναι απαραίτητος προκειμένου ο πάροχος να έχει πρόσβαση στα δεδομένα κατανάλωσης του πελάτη του, δηλαδή να γνωρίζει το προφίλ της κατανάλωσης του. Άλλες ανάγκες έχει μια τετραμελής οικογένεια και άλλες ένα ζευγάρι χωρίς παιδιά.
Έχοντας πρόσβαση σε αυτά τα στοιχεία, ο πάροχος θα μπορεί να τον ενημερώνει ότι οι χαμηλότερες ζώνες τιμών για την επόμενη μέρα είναι π.χ. μεταξύ 1 και 2 το μεσημέρι.
Αυτό σημαίνει ότι η εταιρεία θα βρίσκεται σε μια διάδραση με τον πελάτη, παρέχοντάς του καθημερινά πληροφόρηση ως προς τη ζώνη τιμολόγησης που τον συμφέρει να επικεντρώσει τις ενεργειακές του δαπάνες.
Πώς μπορεί να εκμεταλλευτεί ένα νοικοκυριό τις χαμηλές τιμές τα μεσημέρια αφού τις ώρες εκείνες απουσιάζει από το σπίτι;
Από τα πλυντήρια και τα κλιματιστικά μέχρι τις ηλεκτρικές σκούπες, όλο και περισσότερες οικιακές συσκευές δουλεύουν πλέον με προγραμματισμό και εξ αποστάσεως. Αυτό σημαίνει ότι ο πελάτης, ακόμη και αν απουσιάζει από το σπίτι, θα μπορεί να τις προγραμματίζει από μακριά.
Από την άλλη πάλι, τα στοιχεία δείχνουν ότι πλέον ένας πολύ μεγάλος αριθμός καταναλωτών βρίσκεται τις πρωινές και μεσημεριανές ώρες στη κατοικία του. Είτε επειδή έχει καθιερώσει τη τηλεργασία, είτε επειδή είναι συνταξιούχος, είτε γιατί ανήκει στη μεγάλη ομάδα των «ατόμων έκτος εργατικού δυναμικού». Τα πιο πρόσφατα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για το Μάρτιο δείχνουν ότι επί ενός συνόλου 10,4 εκατομμυρίων πληθυσμού, οι απασχολούμενοι δεν ξεπερνούσαν τα 4,28 εκατ., με τη διαφορά να αφορά παιδιά (0-15 ετών), συνταξιούχους και τη σταθερά μεγάλη ομάδα των «ατόμων εκτός εργατικού δυναμικού». Τα άτομα δηλαδή κάτω των 75 ετών που δεν εργάζονται ούτε αναζητούν εργασία, ανήλθαν το Μάρτιο σε 3.053.322, και ήταν αυξημένα κατά 45.000 σε σχέση με πέρυσι.
Τι κίνητρο έχει μια επιχείρηση να πάρει δυναμικό τιμολόγιο;
Ακόμη μεγαλύτερο από έναν οικιακό καταναλωτή. Ακριβώς επειδή κάνει μεγάλους λογαριασμούς σε ρεύμα, θα πετυχαίνει ισχυρή εξοικονόμηση μετατοπίζοντας στα μεσημέρια το κύριο όγκο της ζήτησης. Εξάλλου οι επιχειρήσεις έχουν ήδη έξυπνους μετρητές και είναι πολύ πιο ευέλικτες στη μεταφορά μέρους της ζήτησης απ’ ότι ένα νοικοκυριό.
Τι άλλα οφέλη φέρνουν για το καταναλωτή οι έξυπνοι μετρητές;
Καθώς ο πάροχος θα μπορεί να προβλέψει με μεγαλύτερη ακρίβεια και ασφάλεια την καταναλωτική συμπεριφορά του πελάτη του, θα μπορεί να διαμορφώσει και πιο ευέλικτους συνδυασμούς πακέτων και προσφορών. Επί της ουσίας, η εγκατάσταση έξυπνων συστημάτων μέτρησης συμβάλλει καταλυτικά στη πολυζωνική τιμολόγηση, που στην Ελλάδα μπορεί να βρίσκεται ακόμη στα σπάργανα, αλλά σε άλλες αγορές του εξωτερικού έχει πολύ μεγάλη διείσδυση (Ηνωμένο Βασίλειο, Γερμανία, Γαλλία, Ολλανδία, κοκ). Η τάση είναι προς αυτή τη κατεύθυνση.
Εκσυγχρονίζεται γενικότερα το δίκτυο του ΔΕΔΔΗΕ και οι προσφερόμενες υπηρεσίες του;
Αναπόφευκτα. Η καταμέτρηση, οι αποκοπές και οι επανασυνδέσεις θα γίνονται απομακρυσμένα σε πολύ μικρότερο χρόνο, χωρίς την ανάγκη επίσκεψης συνεργείου. Ταυτόχρονα ενισχύεται το σύστημα σε περίπτωση μπλακ άουτ, υπό την έννοια ότι σε μια διακοπή ρεύματος μικρή ή μεγαλύτερη, θα ενημερώνεται άμεσα ο Διαχειριστής για το που έγινε η βλάβη και η επίλυση θα γίνεται απομακρυσμένα και σε μικρότερο χρόνο.
Το Φεβρουάριο του 2021, κατά τη κακοκαιρία «Μήδεια» όταν έπεσε το ρεύμα στη μισή Αττική, τα συνεργεία του ΔΕΔΔΗΕ δούλευαν στα τυφλά, χωρίς «ραντάρ», αφού ουδείς είχε σε real time μια ψηφιοποιημένη εικόνα των χιλιάδων βλαβών. Αυτό που απουσίαζε την ώρα της μάχης ήταν μια ψηφιοποιημένη εικόνα των ζημιών, προκειμένου τα συνεργεία να σταλούν στα σωστά σημεία την σωστή στιγμή.
Θα περιοριστούν με τους έξυπνους μετρητές οι ρευματοκλοπές που επιβαρύνουν τους συνεπείς καταναλωτές;
Σε αντίθεση με τους αναλογικούς, οι έξυπνοι μετρητές διαθέτουν χαρακτηριστικά αναγνώρισης παραβίασης της συσκευής. Και μέσα από την ανάλυση των μετρητικών δεδομένων παρέχονται νέες δυνατότητες αυτόματης ανίχνευσης και εντοπισμού περιπτώσεων ρευματοκλοπής. Στην Ελλάδα το ποσοστό αυτό αυξάνεται αλματωδώς τα τελευταία χρόνια.
Υπάρχουν συνέργειες με αλλά δίκτυα;
Οι έξυπνοι μετρητές διαθέτουν δυνατότητα συλλογής δεδομένων και από π.χ. μετρητές φυσικού αερίου ή νερού. Η συνέργεια στην απομακρυσμένη συλλογή δεδομένων μετρητών και αερίου επιταχύνει την ψηφιοποίηση και των υπόλοιπων δικτύων με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τη βελτίωση της λειτουργίας.
Γ. Φιντικάκης / euro2day.gr
