Δεν έχουν τελειωμό τα προβλήματα στον ελληνικό σιδηρόδρομο. Με αυτή τη φράση μπορεί κανείς να περιγράψει, από τη μια, την απίστευτη ταλαιπωρία που υπέστησαν το πρωί της Πέμπτης επιβάτες σε συρμό που εκτελούσε το δρομολόγιο Θεσσαλονίκη – Αθήνα λόγω βλάβης στην ηλεκτροδότηση και, από την άλλη, τη βροχή προστίμων ύψους 50.000 ευρώ που επέβαλε η ΡΑΣ (Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων) στον ΟΣΕ, έπειτα από αποφάσεις οι οποίες βέβαια εκδόθηκαν από την Αρχή με κάποια καθυστέρηση.
Ενώ βρισκόμαστε στο 2024 και ο ΟΣΕ και η Hellenic Train έχουν βρει –έπειτα από προσφυγές και εξώδικα– μια φόρμουλα για να επιλύσουν τις μεταξύ τους οικονομικές διαφορές, με αποτέλεσμα να υπογραφεί και η σύμβαση πρόσβασης στο δίκτυο για το τρέχον έτος, η Αρχή επιβάλλει, με απόφασή της, πρόστιμο 20.000 ευρώ στον καθένα λόγω παραβίασης προηγούμενης απόφασης του 2022, που αφορά τη σύμβαση πρόσβασης στο δίκτυο για προηγούμενα έτη, ήτοι 2020 και 2021. Με βάση αυτή την απόφαση, η ΡΑΣ καλούσε τις δύο εταιρείες να υπογράψουν τους όρους της σύμβασης, με επιφύλαξη ως προς το κομμάτι της επίλυσης των οικονομικών διαφορών τους, δηλαδή των τελών υποδομής που πληρώνει η Hellenic Train στον ΟΣΕ.
Για να έχουν πρόσβαση επιχειρήσεις όπως η Hellenic Train στην ελληνική σιδηροδρομική υποδομή απαιτείται, εκτός από τη χορήγηση σχετικής άδειας επιβατικών ή εμπορευματικών μεταφορών, η σύναψη σύμβασης πρόσβασης στο δίκτυο με τον ΟΣΕ, κάτι που για τα δύο αυτά έτη δεν έχει συμβεί, διότι οι διαδικασίες «σκόνταφταν» στο μέρος που αφορά τα τέλη υποδομής. Τα τέλη αυτά ο ΟΣΕ τα είχε αυξήσει από το 2020. Μάλιστα, σύμφωνα με τις οικονομικές καταστάσεις του 2023, από το 2020 οι απαιτήσεις του ΟΣΕ κατά της Hellenic Train για μη καταβληθέντα τέλη υποδομής ανέρχονται στα 110,6 εκατ. ευρώ. Ωστόσο, η εταιρεία έχει ασκήσει προσφυγές κατά των δηλώσεων δικτύου του ΟΣΕ ενώπιον της ΡΑΣ αμφισβητώντας τα ποσά.
Στην απόφασή της η ΡΑΣ υποστηρίζει πως «το διατακτικό της απόφασης 56/2022 και ειδικότερα το σημείο περί υπογραφής σύμβασης πρόσβασης μεταξύ των μερών ουδόλως τηρήθηκε, πλην όμως η σιδηροδρομική επιχείρηση συνέχισε να κάνει χρήση της υποδομής και ο ΟΣΕ αποδέχθηκε σιωπηρώς τη συνέχιση της χρήσης της υποδομής χωρίς να υφίσταται υπογεγραμμένη σύμβαση πρόσβασης». Παράλληλα, η Αρχή καλεί ΟΣΕ και Hellenic Train να προσέλθουν σε «ειλικρινείς» διαπραγματεύσεις για τη σύναψη σύμβασης πρόσβασης στην υποδομή για το 2025, απειλώντας με νέα πρόστιμα εάν συνεχιστούν οι διαπιστωμένες παραβάσεις.
Στο μεταξύ, με άλλη απόφαση η ΡΑΣ επιβάλλει στον ΟΣΕ «καμπάνα» ύψους 30.000 ευρώ διότι παρέλειψε να δημοσιεύσει τη δήλωση δικτύου του 2024 εντός συγκεκριμένης προθεσμίας, ύστερα από διαβούλευση με τις σιδηροδρομικές επιχειρήσεις. Με τη δήλωση δικτύου, οι σιδηροδρομικές επιχειρήσεις ενημερώνονται για τους όρους λειτουργίας του δικτύου, λαμβάνουν πληροφορίες για την πρόσβαση στην υποδομή κ.λπ. Από την πλευρά του ο ΟΣΕ θα προχωρήσει σε ένσταση κατά αυτών των προστίμων. Οσον αφορά τα διαφιλονικούμενα τέλη υποδομής, υπενθυμίζεται πως οι οικονομικές διαφορές των δύο εταιρειών, από το 2020 έως και σήμερα, θα πάρουν τον δρόμο της Δικαιοσύνης, ωστόσο μέχρι να υπάρξει δικαστική απόφαση συμφωνήθηκε να καταβάλει η Hellenic Train τα τέλη χρήσης του δικτύου με βάση την τιμολόγηση του 2019. Ετσι, με αστερίσκους ως προς την οριστική διευθέτηση των οφειλών υπεγράφη και η σύμβαση πρόσβασης στο δίκτυο του 2024.
