Είναι αλήθεια ότι οι περισσότεροι από εμάς-ειδικά όσοι έχουμε γάτα- πολλές φορές παρατηρούμε ότι εκείνη μας κοιτάζει επίμονα, συχνά μέσα στα μάτια. Αυτό μας κάνει να χαμογελάμε και να την καλούμε να έρθει κοντά μας λέγοντας το όνομά της. Ξέρουμε όμως τι σημαίνει αυτό; Το να μας κοιτάει στα μάτια επίμονα; Γνωρίζουμε δε ότι αυτό δεν σημαίνει πάντα κάτι καλό;
Η οπτική επαφή μεταξύ γατών και ανθρώπων μπορεί να είναι μια ένδειξη δεσμού και μεγάλης οικειότητας, αλλά μπορεί επίσης να είναι και ένα σημάδι επιθετικότητας από μέρους της γάτας. Για αυτό πρέπει πάντα να δίνουμε σημασία στη γλώσσα του σώματός της για να καταλάβουμε τη διαφορά.
Η οπτική επαφή ως ένδειξη επιθετικότητας
Αρχικά αυτό που πρέπει να πούμε είναι ότι η οπτική επαφή μεταξύ των γατών αποτελεί συχνά ένδειξη επιθετικότητας όταν μάλιστα έχει προηγηθεί καβγάς για το ποια είναι ο αρχηγός του σπιτιού, κάτι που συνηθίζεται όταν οι γάτες είναι πολλές.
Τα καλά νέα είναι ότι η οπτική επαφή μεταξύ γατών και ανθρώπων δεν χαρακτηρίζεται από τα ίδια σημάδια επιθετικότητας όπως η οπτική επαφή μεταξύ των γατών. Η οπτική επαφή μεταξύ ενός ανθρώπου και μιας γάτας δεν ταράζει τη γάτα τόσο πολύ όσο η οπτική επαφή μεταξύ ενός ανθρώπου και ενός σκύλου.
Έτσι, είναι ασφαλές να πούμε ότι οι γάτες δεν εκλαμβάνουν την οπτική επαφή με εκείνες πάντα ως σημείο διαμάχης. Τι γίνεται όμως από την πλευρά τους; Ορισμένες μελέτες συμπεριφοράς δείχνουν ότι οι γάτες έρχονται σε οπτική επαφή με ανθρώπους που τους αγαπούν και είναι στενά συνδεδεμένοι. Ωστόσο πρόκειται για ανεξάρτητα ζώα με μεγάλη αυτοπεποίθηση και γενικά δεν τους αρέσει να τις παρακολουθούν, σε αντίθεση με εκείνες που είναι στο αίμα τους η παρακολούθηση. Και είναι και πολύ καχύποπτες. Οπότε η οπτική επαφή μαζί μας δεν είναι πάντα για καλό.
Το αν λοιπόν η γάτα σας σας κοιτάζει για καλό ή κακό λόγο, μπορείτε να το καταλάβετε παρατηρώντας ταυτόχρονα και την υπόλοιπη γλώσσα του σώματός της – την κύρια μέθοδο που χρησιμοποιούν οι γάτες για να επικοινωνούν. Ενώ η ανθρώπινη γλώσσα του σώματος είναι συχνά δευτερεύουσα σε σχέση με τη φωνητική έκφραση, οι γάτες δεν χρειάζονται φωνητική έκφραση για να πουν ό,τι θέλουν. Χρησιμοποιούν το σώμα τους.
Επιπλέον, η παρατεταμένη οπτική επαφή μιας γάτας με εμάς μπορεί να σχετίζεται με το ότι η γάτα δεν είναι τόσο κοινωνικοποιημένη. Αυτό σημαίνει ότι οι γάτες που έχουν λιγότερη επαφή με τον άνθρωπο είναι πιο πιθανό να μας κοιτούν έντονα και παρατεταμένα. Αυτό δείχνει από μέρους τους μια καχυποψία. Δεν ξέρουν πώς θα αντιδράσουμε και τι σκοπό έχουμε. Και είναι έτοιμες να αντιδράσουν και εκείνες και να προφυλαχτούν.
Τι αισθάνεται η γάτα μου; Οδηγός της γλώσσας του σώματος των γατών
Όπως αναφέραμε, οι γάτες είναι γενικά αμήχανα ζώα που προτιμούν να αποφεύγουν την οπτική επαφή όταν δεν υπάρχει λόγος. Ενώ μπορεί να σας αρέσει να κοιτάτε τη γάτα σας και να της μιλάτε, συχνά θα δείτε ότι εκείνη αποστρέφει το βλέμμα της.
Ωστόσο, όπως επίσης είπαμε, δεν είναι πάντα τα κοιτάγματα με τη γάτα σας κακά. Αν η γάτα σας έχει οπτική επαφή μαζί σας και μετά ανοιγοκλείνει αργά τα μάτια ή σας κλείνει το μάτι, αυτό είναι ένα καλό σημάδι. Αυτό σημαίνει, σύμφωνα με τους επιστήμονες, στη γλώσσα των γατών “μην ανησυχείς, δεν είμαι απειλή”.
Δεν είναι μάλιστα λίγοι οι κηδεμόνες που κάνουν και αυτοί το ίδιο όταν κοιτούν τη γάτα τους, ανοιγοκλείνουν αργά τα μάτια τους όταν το κάνει και εκείνη. Αν και αυτό μπορεί να φαίνεται κάπως ανόητο, οι επιστήμονες έχουν διαπιστώσει ότι η συγκεκριμένη κίνηση βοηθάει στο δέσιμο μεταξύ γατών και ανθρώπων.
Εκτός όμως από το αργό ανοιγοκλείσιμο των ματιών, οι γάτες ξοδεύουν πολλή ενέργεια στη γλώσσα του σώματός τους για να μας μεταφέρουν τα συναισθήματά τους. Οι γάτες έχουν ακόμη και εκφράσεις προσώπου που μπορούμε να τις μάθουμε για να επικοινωνούμε καλύτερα μαζί τους. Πώς μπορούμε να καταλάβουμε λοιπόν πώς ακριβώς νιώθουν όταν αυτές μας κοιτούν;
Ευτυχισμένη
Όταν η γάτα σας είναι ευτυχισμένη, θα σας κοιτάει χαλαρά και πιθανότατα νυσταγμένη. Οι γάτες κοιμούνται το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας και δεν σκοπεύουν να το αλλάξουν αυτό εξαιτίας των συναισθημάτων μας. Η ουρά μπορεί να κρατιέται ψηλά και καμπυλωτή σαν ερωτηματικό ή να κρατιέται χαλαρά σε μεσαία θέση κατά μήκος της πλάτης.
Θυμωμένη
Αν η γάτα σας είναι θυμωμένη, θα αφήσει τη χαλαρή γλώσσα του σώματος και θα προτιμήσει δύσκαμπτες, άκαμπτες κινήσεις. Τα αυτιά της μπορεί να να γυρίσουν στο πλάι και οι κόρες των ματιών της να είναι διεσταλμένες καθώς κοιτάζει αυτό που την προκάλεσε για να δει πόσο μεγάλο κίνδυνο μπορεί να διατρέχει.
Σε αυτή την περίπτωση, η άμεση οπτική επαφή αποτελεί απειλή, ειδικά αν η γάτα σας δεν ανοιγοκλείνει τα μάτια. Ενώ το ανοιγοκλείσιμο των ματιών είναι μια φιλική χειρονομία, το έντονο κοίταγμα είναι συνήθως σημάδι επιθετικότητας. Αν η γάτα σας δείχνει σημάδια έντασης ή θυμού, πετάξτε ένα μολύβι, για παράδειγμα, ή ένα παιχνίδι στην άλλη άκρη του δωματίου για να το κυνηγήσει. Αυτό θα τη βοηθήσει να εκτονώσει την ενέργειά της χωρίς να σας επιτεθεί.
Φοβισμένη
Αν η γάτα σας φοβάται, τα σημάδια μπορεί να μοιάζουν με αυτά μιας θυμωμένης γάτας. Ωστόσο, αντί για το άκαμπτο, γρήγορο κούνημα της ουράς, η γάτα σας πιθανόν να βάλει την ουρά της στην κοιλιά της. Οι γάτες το κάνουν αυτό για να μπορούν να φαίνονται μικρές και να μένουν αθέατες.
Έτσι η γάτα σας πιθανότατα να σας κοιτάζει έντονα όταν φοβάται. Αλλά, αντί για μια απειλητική, επιθετική στάση, πιθανόν να πέσει κάτω στο έδαφος και να δείξει με το σώμα της υποταγή ή να τρέξει μακριά.
Για το τέλος
Η γλώσσα του σώματος της γάτας μας είναι σημαντική. Και το να μάθουμε να την ερμηνεύουμε μπορεί να βελτιώσει τη σχέση μας μαζί της. Η οπτική επαφή μαζί της δεν είναι πάντα κακό! Συχνά μπορεί να δείχνει πόσο δεμένη είναι μαζί μας. Άλλες φορές πάλι όχι.
Αν και αυτός είναι ένας γενικός οδηγός για τη συμπεριφορά της γάτας, θα πρέπει να ξέρετε ότι δεν ισχύει για όλες τις γάτες. Τα ζώα αυτά έχουν ξεχωριστές προσωπικότητες, όπως ακριβώς και οι άνθρωποι, και αυτό που μπορεί να είναι αναμενόμενο για ορισμένες γάτες μπορεί να είναι ασυνήθιστο για τη δική σας γάτα!