φωτογραφίες thelarissapaper.gr (εμπεριέχει σκληρές εικόνες)
Το να φοβόμαστε τα φίδια είναι υπερβολικό ή ανθρώπινη φύση;
Πολλά και καθημερινά πλέον τα περιστατικά με φίδια σε όλη την Ελλάδα και ιδιαίτερα στην Θεσσαλία. Φέτος, διανύσαμε δύο αρκετά βροχερούς μήνες με μάλλον ασυνήθιστο καιρό για την εποχή, γεγονός που συνέβαλε στην έξαρση της χαμηλής βλάστησης. Πόσοι από εμάς δεν είδαμε οικόπεδα ακόμα και εντός του αστικού ιστού γεμάτα από χόρτα που αποτελούν μια καλή κρυψώνα για όλα τα ερπετά και ιδιαίτερα για τα φίδια. Το thelarissapaper.gr σας μεταφέρει φωτογραφικά στιγμιότυπα από φίδια που απαθανάτισε ο φωτογραφικός φακός του.
Τα φίδια, ξεχωρίζουν ως αποτελεσματικοί κυνηγοί, η προσφορά των οποίων στο περιβάλλον είναι άκρως σημαντική. Ταυτόχρονα, απειλούνται σε μεγάλο βαθμό από την ανθρώπινη δραστηριότητα κάτι το οποίο αρκετοί αγνοούμε. Στη θέα ενός φιδιού κάποιοι από εμάς τρομάζουμε και το βάζουμε στα πόδια ενώ άλλοι προσπαθούν να τα σκοτώσουν. Όσοι μάλιστα κυκλοφορούν σε επαρχιακούς δρόμους σίγουρα θα έχουν παρατηρήσει πολλά σκοτωμένα φίδια στη μέση του δρόμου. Σίγουρα δεν θα ενοχλούσαν κανέναν και δεν θα μπορούσαν να απειλήσουν κανέναν. Παρόλα αυτά, οι περισσότεροι με επιδέξιους ελιγμούς με τα αυτοκίνητα τους προσπαθούν να τα πατήσουν για να τα σκοτώσουν.
Η εύρυθμη λειτουργία του οικοσυστήματος, εξαρτάται ως ένα βαθμό από τα φίδια, καθώς αυτά αποτελούν ικανούς ρυθμιστές που συμβάλλουν στη διατήρηση του πληθυσμού της φύσης. Πιο συγκεκριμένα, επακόλουθο της απουσίας τους θα ήταν η τρομακτική αύξηση του πληθυσμού των τρωκτικών. Εξαιτίας της ικανότητάς τους να διεισδύουν σε στενούς χώρους, όπως τρύπες και λαγούμια, τα τρωκτικά δεν μπορούν να τους ξεφύγουν. Εξάλλου, είναι αποδεδειγμένο ότι η πλειονότητα των τρωκτικών ευθύνεται για τη μετάδοση πολλών ασθενειών στον άνθρωπο.
Πόσο επικίνδυνα είναι τα φίδια στην Ελλάδα, ένα είδος…παρεξηγημένο;
Πρόκειται για ένα είδος…παρεξηγημένο καθώς το όνομά του, έχει συνδεθεί με την πονηριά και τον δόλο. Σύμφωνα με την περιβαλλοντική οργάνωση WWF, αναλυτικές οδηγίες αλλά και όλα τα φίδια όπως και τα άλλα ερπετά της Ελλάδας είναι καταγεγραμμένα στο αξιόπιστο ερπετολογικό site herpetofauna.gr.
Πολλοί είναι οι μύθοι που ακούγονται γύρω από την επικινδυνότητα των δηλητηριωδών φιδιών και πως ένα δάγκωμα Οχιάς μπορεί να σκοτώσει έναν άνθρωπο μέσα σε λίγα λεπτά. Φυσικά κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει στην περίπτωση των εντόπιων φιδιών.
Τα φίδια που έχουν δηλητήριο στη χώρα μας, είναι ο σαπίτης, το αγιόφιδο και οι οχιές. Τα δύο πρώτα έχουν δηλητήριο στα πίσω δόντια και άρα είναι πάρα πολύ δύσκολο να δαγκώσουν με τρόπο που να εγχύσουν δηλητήριο σε άνθρωπο. Σχετικά με τις οχιές, πέντε είναι τα είδη που υπάρχουν στην Ελλάδα, αλλά μόνο ένα, η Vipera ammodytes, εξαπλώνεται σε όλη τη χώρα.
Ειδικότερα, οι οχιές είναι αργά φίδια και αν νιώσουν απειλή μένουν ακίνητες ώστε να μη γίνουν αντιληπτές και στη συνέχεια απομακρύνονται όσο το δυνατόν γρηγορότερα για να αποφύγουν τον κίνδυνο. Στην περίπτωση που τις πλησιάσει κάποιος αρκετά αρχίζουν να συρίζουν δυνατά (συριγμός) και κουλουριάζονται σε θέση άμυνας, ενώ είναι έτοιμες να χρησιμοποιήσουν την έσχατη άμυνά τους, το δάγκωμα, εάν τις πλησιάσουν σε απόσταση λιγότερη του μισού μέτρου. Οι οχιές δεν θα επιτεθούν ποτέ εάν κάποιος δεν τις αρπάξει ή έρθει κοντά τους, εάν δεν νιώσουν δηλαδή άμεση απειλή για τη ζωή τους. Ακόμα όμως και σε αυτή την περίπτωση είναι πιο πιθανό να δαγκώσουν «στεγνά», δηλαδή χωρίς έγχυση δηλητηρίου, ως προειδοποίηση μόνο.
Σύμφωνα με πάντα με το WWF: Δεν υπάρχει κάποιος τρόπος να είμαστε βέβαιοι ότι έχουμε απομακρύνει τα φίδια από τον χώρο μας για πάντα. Μπορούμε όμως να εστιάσουμε στο τι τα προσελκύει, λαμβάνοντας τα απαραίτητα μέτρα για να τα αποφύγουμε και να προστατευτούμε. Οι συνηθέστεροι εξάλλου λόγοι που ένα φίδι θα βρεθεί μέσα στην οικία μας ή σε άλλον κλειστό χώρο, είναι είτε γιατί έχει ανακαλύψει κάποια πηγή τροφής, είτε γιατί θέλει να βρει μια κρυψώνα για να ξεκουραστεί.
Τέλος, σύμφωνα με την οργάνωση, λόγω της σύνθεσης του δηλητηρίου των φιδιών στην Ελλάδα, μετά από ένα δηλητηριώδες δάγκωμα διαθέτουμε υπεραρκετό χρόνο ώστε να επισκεφτούμε εγκαίρως ένα νοσοκομείο για τις πρώτες βοήθειες. Εξαίρεση αποτελεί η περίπτωση δαγκώματος στον λαιμό ή στο κεφάλι, λόγω του ότι κατά τον σχηματισμό οιδήματος ενδέχεται να προκληθεί απόφραξη της αναπνευστικής οδού, όπως και η περίπτωση αναφυλακτικής αντίδρασης, όπως συνέβη με τη γυναίκα στη Θεσσαλονίκη.
Επιπλέον, ο πανικός αυξάνει την πιθανότητα μιας λάθος αντίδρασης που θα επιβαρύνει την κατάσταση αλλά και τον καρδιακό ρυθμό, κάτι που με τη σειρά του επιταχύνει την κυκλοφορία του δηλητηρίου, αυξάνει το ρυθμό του μεταβολισμού και την εξέλιξη των συμπτωμάτων.
Σε αντίθεση με ό,τι πιστεύεται, οι οχιές δεν επιτίθενται, παρά μόνον εάν πατηθούν ή συλληφθούν, έστω και κατά λάθος. Για αυτό το λόγο, εάν κινούμαστε μέσα σε χόρτα, φοράμε χοντρά και ψηλά κλειστού τύπου παπούτσια (ορειβατικά μποτάκια, γαλότσες), και εάν πραγματοποιούμε εργασίες στον κήπο ή το χωράφι, φοράμε πάντα χοντρά γάντια εργασίας, φροντίζοντας πάντοτε να έχουμε ελέγξει τον περιβάλλοντα χώρο.
